Βιομάζα
Ως ενέργεια από βιομάζα ονομάζουμε την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη με τη μορφή χημικής ενέργειας και προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από τα φυτά. Συνήθως η χημική ενέργεια της βιομάζας μετατρέπεται σε θερμική με την καύση της.
Αναλυτικότερα η βιομάζα μπορεί να είναι:
- Οργανική ύλη που προέρχεται από φυσικά οικοσυστήματα, όπως αυτοφυή δάση ή φυτά.
- Οργανική ύλη που προέρχεται από ενεργειακές καλλιέργειες γεωργικών και δασικών ειδών, όπως δάση από ευκάλυπτο ή καλλιέργεια καλαμιού.
- Υποπροϊόντα και κατάλοιπα της φυτικής, δασικής, ζωικής και αλιευτικής παραγωγής, όπως άχυρα, στελέχη βαμβακιάς, κλαδιά δέντρων, φύκη, κτηνοτροφικά απόβλητα.
- Υποπροϊόντα που προκύπτουν από τη μεταποίηση ή επεξεργασία οργανικών υλικών, όπως ελαιοπυρηνόξυλο, πριονίδι, υπολείμματα εκκοκκισμού του βαμβακιού.
- Μέρος των αστικών λυμάτων και σκουπιδιών βιολογικής προέλευσης.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα καυσόξυλα και οι ξυλάνθρακες ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, επομένως η βιομάζα ως πηγή θερμότητας χρησιμοποιείται στις ξυλόσομπες τόσο για τη θέρμανση των σπιτιών όσο και των θερμοκηπίων.
Το ποσοστό αυτής της χρήσης στην Ελλάδα αντιστοιχεί στο 3%. Παγκοσμίως η ποσότητα βιομάζας που παράγεται είναι τουλάχιστον 10 φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια που δαπανά ο άνθρωπος. Από αυτή την ενέργεια μόνο το 14% χρησιμοποιείται για να καλύψει την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας.
Η μετατροπή της βιομάζας γίνεται με δυο βασικούς τρόπους, τη θερμοχημική μετατροπή και τη βιοχημική μετατροπή.
Με τη θερμομηχανική μετατροπή παίρνουμε βιοέλαιο μέσω πυρόλυσης και μεθανόλη ή αμμωνία μέσω της αεριοποίησης. Η βιομάζα αυτή χρησιμοποιείται για τη θέρμανση, ψύξη και παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Συνήθως στην περίπτωση της βιομάζας έχουμε συμπαραγωγή τόσο της θερμότητας όσο και του ηλεκτρισμού για βελτίωση της απόδοσης. Η απόδοση ενός συμβατικού συστήματος παραγωγής ηλεκτρισμού κυμαίνεται στο 15-40% ενώ στην περίπτωση της συμπαραγωγής μπορεί να φτάσει στο 75-85%.
Στη βιοχημική μετατροπή, η βιομάζα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την παραγωγή υγρών καυσίμων και βιοαερίου. Πράγματι η βιοαιθανόλη χρησιμοποιείται ως καύσιμο μεταφοράς είτε αυτούσια είτε ως πρόσμιξη με βενζίνη. Η παραγωγή της γίνεται με αλκοολική ζύμωση από βιομάζα φυτικής προέλευσης με βιομηχανική μετατροπή της.
Στη Ελλάδα, η κύρια χρήση της βιομάζας είναι η θέρμανση θερμοκηπίων. Σήμερα το 10% της έκτασης των θερμοκηπίων χρησιμοποιεί βιομάζα.